Imker worden is méér dan een hobby – het is een manier om in contact te komen met de natuur, bij te dragen aan biodiversiteit en zelfs je eigen honing te oogsten. De laatste jaren neemt de belangstelling voor bijen houden sterk toe. Maar hoe begin je eigenlijk als imker? Wat komt erbij kijken, welke kennis heb je nodig, en wat zijn de voordelen én uitdagingen?
In deze uitgebreide blog nemen we je stap voor stap mee in de wereld van de bijenhouderij.
🌼 Waarom zou je imker worden?
✔️ Bijdragen aan de natuur
Bijen zijn essentieel voor de bestuiving van bloemen, planten en gewassen. Als imker ondersteun je hun populatie én de biodiversiteit in jouw omgeving.
✔️ Eigen honing oogsten
Met een goed onderhouden bijenvolk kun je jaarlijks meerdere kilo’s heerlijke, natuurlijke honing oogsten.
✔️ Fascinatie en rust
Het observeren van bijen is rustgevend en leerzaam. Het helpt je te vertragen en respect te krijgen voor ecosystemen.
✔️ Gemeenschapsgevoel
Imkers vormen vaak hechte gemeenschappen. Via cursussen en verenigingen ontmoet je andere natuurliefhebbers en kun je ervaringen delen.
📘 Wat moet je weten voordat je begint?
Bijen zijn levende wezens
Je werkt met tienduizenden insecten. Verantwoord imkeren betekent: hun gezondheid vooropstellen, leren observeren en goed omgaan met natuurlijke processen.
Boeken en cursussen, en natuurlijk door te DOEN!
Er zijn honderden boeken, cursussen en lezingen. Bijen houden is een levenslange leerweg – elke kolonie is anders en het weer speelt altijd een rol.
Wet- en regelgeving
Je mag niet zomaar overal bijen plaatsen. Controleer de regels van je gemeente en meld je aan bij de Nederlandse Bijenhoudersvereniging (NBV).
🧰 Wat heb je nodig om te starten?
Basismaterialen voor beginnende imkers:
| Benodigdheid | Functie |
|---|---|
| Bijenkast (bijenvolk) | De ‘woning’ van de bijen, meestal een houten kast |
| Imkerpak + handschoenen | Bescherming tegen steken |
| Roker (beroker) | Kalmeert de bijen door rook |
| Bijengereedschap | Bijvoorbeeld een kastbeitel en raampjeslichter |
| Honingraat-ramen | De raampjes waarin bijen hun raten bouwen |
| Voerbak + suikerwater | Voor bijvoeding bij schaarste |
| Bijenvolk | Vaak kun je een startvolk kopen of overnemen |
| Bijenstand | Een geschikte, rustige plek om je kast te plaatsen |
Kostenindicatie voor beginnersset: €500–€1.000 (eenmalige investering)
📅 Wanneer kun je starten?
Winter
-
Begin met boeken lezen en cursussen volgen.
-
Schrijf je in voor een basiscursus imkeren (meestal via de NBV).
-
Bestel je bijenkast en materialen.
Lente
-
Ontvang je eerste bijenvolk (meestal in april-mei).
-
Start met regelmatige inspecties van de kast.
Zomer
-
Oogst mogelijk je eerste honing!
-
Observeer het gedrag van de bijen en leer van ervaren imkers.
Herfst
-
Bereid de kast voor op de winter.
-
Controleer op ziekten en voer eventueel bij.
🎓 Cursussen volgen
De beste manier om te beginnen is via een basiscursus imkeren. Deze worden door het hele land aangeboden via:
-
NBV (Nederlandse Bijenhoudersvereniging) – www.bijenhouders.nl
-
Lokale imkerverenigingen
-
Particuliere imkerscholen
Je leert hier:
-
Werken met bijen
-
De biologie van de honingbij
-
Ziekteherkenning
-
Praktisch werken met een bijenvolk
Duur: meestal 1 seizoen (maart–oktober)
Kosten: ± €200–€300 inclusief praktijkdagen
🐝 Hoe kom je aan een bijenvolk?
Je kunt:
-
Een volk kopen via een erkende imker of vereniging.
-
Een zwerm vangen (alleen met ervaring!).
-
Een startpakket kopen: kast + jong volk (zgn. ‘aflegger’).
📍 Waar zet je je bijenkast?
Een goede bijenstand:
-
Is beschut, maar zonnig (ochtendzon is ideaal)
-
Staat uit de wind, met nabijgelegen bloemen of bloeiende struiken
-
Heeft toegang tot water
-
Ligt niet te dicht bij buren (i.v.m. overlast of allergieën)
Let op: overleg altijd met buren of je bijen in de tuin wilt plaatsen. Niet iedereen is er even blij mee.
🍯 Honing oogsten: hoe werkt het?
Rond juli-augustus kun je de honing oogsten. Dit doe je door:
-
De honingramen uit de kast te halen.
-
Ze te ontzegelen (waslaagje verwijderen).
-
Ze in een honingcentrifuge te slingeren.
-
De honing te filteren en te laten rusten.
-
In potten te doen!
Let op: je oogst alleen overschotten. De bijen moeten genoeg voorraad houden voor de winter.
Bekijk hieronder een gedetailleerde uitleg over hoe je op een goede manier honingraten ontzegelt en kan slingeren:
☠️ Ziekten & plagen
Als imker moet je leren herkennen:
-
Varroamijt: grootste bedreiging, tast bijenlarven aan
-
Amerikaans vuilbroed: zeer besmettelijke bacteriële ziekte
-
Waskroegschimmel, kalkbroed, nosema: andere ziektes
Er zijn behandelmogelijkheden, maar preventie (goede hygiëne en kastbeheer) is essentieel.
🤝 Lid worden van een vereniging
Voordelen:
-
Uitwisseling van kennis en ervaring
-
Samen honing slingeren of raat maken
-
Korting op materiaal
-
Ondersteuning bij problemen of zwermen
De NBV heeft lokale afdelingen in vrijwel elke regio.
📈 Imker worden in cijfers
-
Nederland telt ca. 9.000 hobby-imkers
-
Gemiddeld aantal kasten per imker: 3–5
-
Jaarlijkse honingopbrengst per kast: ±10–20 kg
-
Toenemende belangstelling sinds 2010 door biodiversiteitscampagnes
❤️ Tot slot: is imker worden iets voor jou?
Imker worden vraagt toewijding, geduld en liefde voor natuur. Het is géén hobby voor wie snel resultaat wil, maar een verrijkende ervaring die diepgaand inzicht geeft in natuurlijke processen.
Als je geniet van het buiten zijn, nieuwsgierig bent naar het leven van insecten, en je niet laat afschrikken door een paar bijensteken, dan is dit misschien wel jouw volgende avontuur.
