Help solitaire bijen in je eigen tuin
Solitaire bijen, zoals metselbijen en behangersbijen, zijn fantastische bestuivers, maar ze hebben het moeilijk. In tegenstelling tot honingbijen leven ze niet in een kolonie, maar maken ze hun eigen nestjes – vaak in kleine holtes in hout, muren of tussen planten. Door een bijenhotel te maken, help je deze bijen aan een veilige nestplek én draag je bij aan het behoud van biodiversiteit. Goed nieuws: je hoeft er geen timmerman voor te zijn. In deze blogpost lees je hoe je stap voor stap je eigen bijenhotel maakt.
Waarom een bijenhotel?
Bijenhotels zijn speciaal ontworpen om solitaire bijen nestgelegenheid te bieden. Omdat natuurlijke nestplekken – zoals oude boomstammen, dood hout en holle stengels – steeds schaarser worden in tuinen en steden, zijn bijenhotels een waardevol hulpmiddel. En: met een beetje geluk zie je in het voorjaar bijen af en aan vliegen met stuifmeel of modder in hun poten. Een prachtig schouwspel!
Welke bijen gebruiken een bijenhotel?
Een bijenhotel is vooral bedoeld voor solitaire bijen, niet voor honingbijen of wespen. Denk aan:
-
Metselbijen
-
Behangersbijen
-
Wolbijen
-
Maskerbijen
Deze soorten leggen eitjes in smalle tunnels, waarna ze die afsluiten met modder, stukjes blad of hars. In elk tunnelsegment groeit een bijtje op uit het eitje.
Wat heb je nodig?
Voor een eenvoudig maar effectief bijenhotel kun je gebruik maken van natuurlijke en duurzame materialen. Dit heb je nodig:
Basismateriaal:
-
Een houten blok, bakje of kistje van onbehandeld hout
-
Bamboestokjes of rietstengels (10–20 cm lang)
-
Holle stengels van planten zoals vlier of braam
-
Harde houtblokken waar je gaatjes in boort
-
Touw of schroeven om alles te bevestigen
Gereedschap:
-
Boormachine met houtboren (diameter 3–10 mm)
-
Snoeischaar
-
Schuurpapier
Zo maak je een bijenhotel: stap voor stap
Stap 1: Kies een stevige behuizing
Gebruik een houten kistje, een oud vogelhuisje zonder voorkant of timmer zelf een stevige lijst van planken. Zorg dat de achterkant gesloten is en dat het dak iets uitsteekt om regen buiten te houden.
Stap 2: Vul het hotel met nestmateriaal
Gebruik een mix van materialen met verschillende buisdiameters (3–10 mm).
-
Bamboe of riet: Snij ze op maat (10–20 cm), zorg voor een gesloten uiteinde.
-
Houtblokken: Boor gaten van verschillende diktes (maar niet helemaal door het hout heen). Gebruik hardhout, want zacht hout splintert sneller.
-
Holle stengels: Zoals vlier of braam (let op: verwijder eventuele splinters).
Tip: Schuur de randen van de gaatjes glad om beschadiging van de bijenvleugels te voorkomen.
Stap 3: Monteer en plaats het bijenhotel
Bevestig het bijenhotel op een droge, zonnige plek op ongeveer 1 tot 1,5 meter hoogte, met de voorkant naar het zuiden of zuidoosten gericht. Zorg dat het stevig hangt en niet wiebelt in de wind.
Belangrijk: Laat de achterkant gesloten, zodat het binnen droog blijft.
Veelgemaakte fouten – en hoe je ze vermijdt
-
Te grote of te diepe gaten: Hou een diepte van 10–15 cm aan. Te korte tunnels geven geen bescherming.
-
Zachte materialen of rot hout: Dat trekt parasieten en schimmels aan.
-
Hangend in de schaduw of op tochtige plek: Bijen houden van warmte en beschutting.
-
Geen jaarlijks onderhoud: Maak het bijenhotel in de winter schoon (verwijder oude stengels of parasiteuze resten).
Extra tips voor bijen in je tuin
Een bijenhotel alleen is niet genoeg. Zorg ook voor:
-
Bloeiende planten van vroeg voorjaar tot laat in de herfst (zoals krokus, lavendel, kattenkruid, herfstaster)
-
Een modderplek (voor metselbijen om nestjes af te sluiten)
-
Geen pesticiden: Gebruik milieuvriendelijke of biologische alternatieven
Wanneer zie je resultaat?
Als je het bijenhotel in het vroege voorjaar ophangt, kunnen de eerste bewoners zich al binnen enkele weken aandienen. Let op de gaatjes: zie je kleine propjes modder of blaadjes? Dan zijn er eitjes gelegd en is je hotel succesvol in gebruik!
Conclusie
Een bijenhotel maken is eenvoudig, leerzaam en een geweldige manier om de natuur een handje te helpen. Het is bovendien een mooie activiteit om samen met kinderen te doen – en een uitstekende manier om bewustwording over bijen te vergroten. Door bijen een plek te geven in jouw tuin, balkon of schoolplein draag jij direct bij aan biodiversiteit én bestuiving.
